စပ်စ္ႏြယ္

စပ်စ္ႏြယ္
ၾကက္ဟင္းဂလာႏြယ္
Merremia vitifolia (Burm.f.) Hall.f,
Convolvulus vitifolius Burm.f.,
Family : Convolvulaceae
Grape-leaf Wood Rose 

                ျမန္မာအမည္ စပ်စ္ႏြယ္ဆုိေသာ္လည္း စပ်စ္မ်ဳိးရင္း Vitaceae ထဲကမဟုတ္ပါ၊ ကန္ဇြန္းမ်ဳိးရင္း Convolvulaceae ထဲကပါ၊ အရြက္ေတြပုံစံက တကယ့္ စပ်စ္စ္အရြက္နဲ႔တူလုိ႔ လြယ္လြယ္ေခၚလုိက္ေသာအမည္တခုပါ၊ မုံရြာတကၠသုိလ္ campus ပထဝီဌာန နဲ႔ English ဌာနေနာက္ဖက္မွာ အပင္ေတြပြားလုိက္တာ အခင္းလုိက္ႀကီးျဖစ္လုိ႔ေနပါဘီ၊ မနက္ ၈ ၉ နာရီေလာက္ကေနပြင့္လုိက္တဲ့ပန္းေလးေတြက ညေန ၅ နာရီဆုိ ေမာပန္းၿပီး ညႇဳိးသြားေလ့႐ွိၾကပါတယ္၊ ကန္ဇြန္းပင္အမ်ားစုက Ipomoea genus ထဲမွာပါၾကၿပီး အျဖဴေရာင္ ခရမ္းေရာင္ အနီေရာင္ အျပာေရာင္ ပန္းေရာင္႐ွိတတ္ၾကတယ္၊ အဝါေရာင္ကေတာ့ ေတြ႕ရခဲပါတယ္၊ 
              ထူးထူးျခားျခား Merremia genus ေတြရဲ႕ ပန္းက အဝါေရာင္မ်ားျဖစ္လုိ႔ေနပါတယ္၊ "အဝါေရာင္ကန္ဇြန္းပန္း" ဆုိရင္လည္း သတ္မွတ္လုိ႔ရႏုိင္မွာပါ။ စပ်စ္ႏြယ္ေလးေတြက December ကေန March အထိပြင့္တတ္ၾကတယ္၊ ေတာေတာင္ေတြမွာအေလ့က်ေပါက္ၾကတယ္ အပူပုိင္းသာမက ေအးသမ ပုိင္းမွာလည္းေပါက္ႏုိင္ၾကတယ္၊ ျမက္ခင္းျပင္ ျခံစည္း႐ုိး ကမ္းေဘးေတြကုိအရမ္းႀကိဳက္ပါတယ္၊ ကေလးတကၠသုိလ္ ထဲက ကြၽန္းေတာ အင္ေတာထဲမွာ ေပါမ်ားစြာေတြ႕ခဲ့ရတယ္၊ ပုံေတာင္ပုံညာ မႏၱေလး မေကြး စစ္ကုိင္းတုိင္း တဝုိက္ သူ႕ကုိေတြ႕ၾကရမွာပါ၊ ဖုိးဝင္ေတာင္ေပၚမွာ ဒီအပင္ေတြ မင္းမူလုိ႔ေနပါတယ္၊ ႏြယ္တက္တတ္သလုိ ေျမျပင္ေပၚျဖာသြားတတ္ေသာ ပင္ေျပာ့ ေလးပါ၊ ပင္စည္ေတြကရင့္မွဲ႔လာရင္ ပန္းေရာင္ နီညဳိေရာင္ေျပာင္းတတ္ပါတယ္၊ အရြက္မွာ လက္ဝါးပုံျဖစ္ၿပီး အဝုိက္ ၅ခုကေန ၇ခုအထိပါလုိ႔ေနတယ္ ၊ 
            အေမႊးမ်ားက ထင္႐ွားလွတယ္၊ ပြင္ဖူးေတြက က်ဥ္းေျမာင္းေသာ ဘဲဥပုံျဖစ္ၿပီး ထိပ္ျဖားခြၽန္သြယ္လွတယ္၊ corolla ကေတာ့ funnel shapedျဖစ္တယ္ အေမြးကင္းမဲ့ၿပီး bright yellow အေရာင္ပါ၊ Anthers ေတြက spirally twisted ျဖစ္လုိ႔ေနတတ္တယ္၊ ျဖစ္ထြန္းမႈျမန္ဆန္ၿပီး အၾကမ္းခံတတ္တာမုိ႔ ခဏတာအတြင္း ႀကီးမားေသာျခဳံပင္ႀကီးေတြျဖစ္လုိ႔လာပါတယ္၊ ေသြ႕ေျခာက္ေသာ ကုန္းေျမကုိ စိမ္းစုိလွပေစပါတယ္၊ အပင္ေလးေတြ႐ွိေနေတာ့ လိပ္ျပာ ငွက္ကေလးေတြနဲ႔ သာယာလွပေစပါတယိ၊ အလွပသာမက စပ်စ္ႏြယ္ေလးေတြက တုိင္းရင္းေဆးဖက္လည္းဝင္ပါေသးတယ္ ဆီးအိပ္မွာျဖစ္ေသာ ေရာဂါ bladder infections နဲ႔ stomach aches အစာအိမ္ေရာဂါေတြကုိကုသရာမွာ ဒီအပင္ကုိ သးုံၾကရပါတယ္၊

 ေန႔စဥ္ျမင္ေပမဲ့ သတိမမူၾကေသာ အပင္ေလးလည္းျဖစ္ပါတယ္၊ ခ်စ္စဖြယ္ စပ်စ္ႏြယ္ေလးအေၾကာင္းကုိ ေရးမိရင္း......
Ref: e flora .org. flora of China 
Checklist of Myanmar