အဂၤလိပ္အမည္ - Avocado
ရုကၡေဗဒအမည္ - Persea Americana
မ်ဳိးရင္းအမည္ - LAURACEAE
မူရင္းေဒသ
- အေမရိကတုိက္ အလယ္ပုိင္း မက္ဆီကုိႏုိင္ငံ ရာသီဥတု ပ်မ္းမွ်အပူခ်ိန္(၁၂-၂၈ ံ စင္တီဂရိတ္) ၊ မုိးေရခ်ိန္ (၂၆-၅၈)လက္မအတြင္း ျဖစ္ထြန္းသည္။ ေထာပတ္ပြင့္သည္ မုိးဒဏ္ခံႏုိင္သည့္အရည္အခ်င္းရွိသည္။သုိ႔ရာတြင္ ေထာပတ္ကုိင္းမ်ားသည္ က်ဳိးလြယ္သျဖင့္ ေလဒဏ္ကုိ သတိျဳရန္လုိအပ္သည္။
ပင္လယ္ျပင္မွ အျမင့္ေပ (၁၅၀၀)ျမင့္သည့္အခါတုိင္း အသီးေပၚမႈ (၂) လေနာက္က်ေၾကာင္း ေတြ႔ရရွိရသည္။ ေျမအမ်ဳိးအစား ေထာပတ္စုိက္ပ်ဳိးမည့္ေျမသည္ ေရမ၀ပ္ေစရပါ။ ေရသြင္းေရထုတ္လြယ္ကူရမည္ ျဖစ္သည္။ ေရထုတ္ရန္လြယ္ကူပါက ေျမေစး၊ သဲ၊ ေက်ာက္စရစ္ေျမမ်ားတြင္လည္း စုိက္ပ်ဳိးႏုိင္သည္။ ေအာက္ခံ ေက်ာက္သား ခံေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေျမေအာက္ေရမ်က္ႏွာျပင္ (၃)ေပအတြင္း ျဖစ္ေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း အပင္ကုိေသေစပါသည္။
ေျမခ်ဥ္ငံညြန္းကိန္းမွာ(၉-၇) အတြင္းျဖစ္ထြန္းသည္။ အပင္ႀကီးထြားမႈႏွင့္ဖြံ႔ၿဖဳိးမႈ ေထာပတ္ပင္သည္ အပင္ႀကီးမ်ဳိးုျဖစ္သည္။အျမစ္မ်ား၏(၈၀-၉၀)%ကုိ ေျမႀကီးအေပၚယံမွ (၂)ေပအနက္တြင္ ေတြ႔ရၿပီး (၆၅-၈၀)%ကုိေျမအေပၚယံမွ ၁၅ေပတြင္ ေတြ႔ရသည္။အေစ့မွ အပင္ေပါက္ရန္ ၁ လခန္႔ၾကာသည္။ အပင္ တစ္ေပခန္႔အျမင့္တြင္ အရြက္စထြက္သည္။လိင္မဲ့မ်ဳိးပြားပင္ျဖစ္ပါက (၃)ႏွဏ္သက္တန္းတြင္ ပန္းစပြင့္ေသာ္လည္း အေစ့စုိက္ပင္မ်ား၌မူ(၇-၈)ႏွစ္ၾကာမွ ပန္းပြင့္သည္။
မ်ဳိးပြားျခင္း
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လက္ရွိအသီးထြက္ေနေသာ ေထာပတ္ပင္မ်ားမွာအေစ့မွ စုိက္ပ်ဳိးထားခဲ့ေသာအပင္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ေအာက္ခံပင္စုိက္ၿပီး ကုိင္းကူးပါက အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။ ပိုးမႊားေရာဂါကင္းစင္ေသာ အပင္မွ အသီးမွည့္ကုိ ယူ၍ (၅၀ ံ)စင္တီဂရိတ္ေရေႏြးမွာ နာရီ၀က္စိမ္ၿပီး၊ အေအးခံေျခာက္ေသြ႕ေစရမည္။ ထုိ႔ေနာက္ အေစ့အခြံကုိ ခြာ၍ အေစ့၏ ထိပ္ႏွစ္ဘက္ကုိ အနည္းငယ္ျဖတ္ကာ ေျမခ်စုိက္ရသည္။ အသီးအညွာဖက္ကုိ အေပၚ၌ ထားရပါသည္။ ေအာက္ခံပင္ပ်ဳိးရာတြင္ ပင္ၾကားတန္းၾကား (၁-၂)ေပထားကာသဲကုိလက္မ၀က္ခန္႔ ဖုံးအုပ္ၿပီး အရိပ္ျပဳလုပ္ေပးရပါမည္။ တစ္လခန္႔အၾကာအပ္ငေပါက္လာပါက ေအာက္ခံပင္(၄)လက္မခန္႔တြင္ အဖူးကိုင္းဆက္ေပးရပါသည္။
စို္က္ပ်ဳိးနည္း
စုိက္က်င္းကုိ တစ္ေပအက်ယ္ထားၿပီး အျမစ္အရွည္ရွိသေရြ႕ က်င္းအနက္ရွိရန္လုိအပ္ပါသည္။ ေျမႀကီးမွာ ေရ၀င္ေရထြက္၊ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ပင္ၾကားတန္းၾကားအကြာအေ၀းကုိ ရာသီဥတု ေျမႏွင့္မ်ဳိးေပၚမူတည္၍ ပင္ၾကားxတန္းၾကား (၂၅x၂၅)ေပ သုိ႔မဟုတ္(၃၀x၃၀)ေပ ထားသင့္ပါသည္။ တစ္ဧကလွ်င္ အပင္ေရ(၄၈-၇၀)ပင္ ၀င္ဆန္႔ပါသည္။ ေျမမ်က္ႏွာျပင္မွ ေျမအနက္အနည္းငယ္အတြင္း အျမစ္ျဖာေလ့ရွိသျဖင့္ ေပါင္းရွင္းရာတြင္ ေပါင္းသတ္ေဆး သုံးသင့္ပါသည္။ထယ္၊ ထြန္၊ ကရိယာမ်ားသုံးစဲြပါက အျမစ္ကို ထိခုိက္ႏုိင္ပါသည္။ေပါင္းရွင္းၿပီးပါက အစိုဓာတ္ရေအာင္ ေျမကုိဖုံးအုပ္ေပးရန္လုိအပ္ပါသည္။
ေရသြင္းျခင္း
အရြယ္ေရာက္ေသာ ေထာပတ္ပင္ တစ္ပင္အတြက္ ေရ (၅၀)ဂါလံ လုိအပ္ပါသည္။
ေျမၾသဇာေကၽြးျခင္း
အပင္သက္တမ္းအလုိက္ ဓာတ္ေျမၾသဇာေကၽြး၇န္ လုိအပ္ပါသည္။ အရြယ္မ်ားေသးရွည္ကာရြက္ေၾကာၾကား၌အ၀ါေရာင္အေျပာက္မ်ား ျဖစ္လာပါက ဇင့္ခ်ဳိ႔တဲ့မႈေၾကာင့္ျဖစ္သျဖင့္ဇင့္ဓာတ္ပါေသာ ရြက္ျဖန္းေျမၾသဇာ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးအား ဖ်န္းေပးသင့္ပါသည္။
အပင္ျပဳစုျခင္း
အပင္ငယ္မ်ားကုိ ကုိင္းရွင္းျခင္း အနည္းငယ္သာျပဳလုပ္သင့္ပါသည္။ အပင္၏ ထိပ္ဖူး၊ အညြန္႔မ်ား၊ ေထာင္မတ္မလာမီ ျဖတ္ေပးသင့္ပါသည္။ ကုိင္းရွင္းမႈမ်ား လြန္သြားပါကလည္း အသီးထြက္ေနာ္ကက်ၿပီး အသီးထြက္ေလွ်ာ့သြားပါသည္။အပင္အျမင့္ (၁၅-၂၅xေပသာ ထားသင့္ပါသည္။ သုိ႔မွသာ အသီးခူးရန္လြယ္ကူၿပီး ေလဒဏ္ခံႏုိက္ကာ အပင္ျပဳစုရန္လြယ္ကူမည္ျဖစ္ပါသည္။အပင္ႀကီးမ်ားတြင္ အသီးခူးၿပီးသည္ႏွင့္ကုိင္းရွင္းသင့္ပါသည္။ အပင္စိတ္စိတ္စုိက္ခဲ့သည့္ အခင္းမ်ားတြင္ တစ္ဧက အပင္ (၁၁၀)ထားၿပီး အသီးသီးၿပီးေသာ မသန္စြမ္းသည့္ အပင္မ်ားကုိရွင္းပစ္ကာ အပင္ေရ (၇၀)ထိေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ပါသည္။အပင္ေလွ်ာ့ခ်ရာတြင္ ပထမႏွစ္တြင္ (၁၈x၁၈)ေပ၊ ဒုတိယ (၆)ႏွစ္တြင္ (၃၆x၃၆)ေပအထိ ပင္ေရေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ပါသည္။
ပုိမႊားႏွင့္ေရာဂါ
ေထာပတ္တြင္ Seedling blight သည္အဆုိးရြားဆုံးျဖစ္ပါသည္။ အရြက္ေၾကြျခင္း အပင္ေျခာက္ျခင္းမွ အပင္တစ္ပင္လုံးေသသြားသည္အထိ ထိခုိက္ေစပါသည္။ ေကာ့ပါးပါ၀င္ေသာ ေဆးမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ရန္ျဖစ္ပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ -
-ေအာက္ခံပင္အျဖစ္စုိက္ပ်ဳိးမည့္အေစ့မ်ားကုိ ေသခ်ာစြာ ပုိးသန္႔ရန္၊
-အျမစ္ပုပ္ေရာဂါခံႏုိင္ရည္ရွိေသာ ေအာက္ခံပင္မ်ားကုိေရြးရန္၊
-ပ်ဳိးခင္းကုိ ေရာဂါမွ ကာကြယ္ရန္
-အပင္ကုိ နက္နက္စုိက္ၿပီး ေရသြင္းေရထုတ္ေကာင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္၊
-ေရသြင္းျခင္း ေျမၾသဇာေကၽြးျခင္းတုိ႔ုကုိ စနစ္တက်ေဆာင္ရြက္ရန္ လုိအပ္ပါသည္။
အသီးသီးေနသည့္ ေထာပတ္ပင္မ်ားတြင္ ကုိင္းေျခာက္ေသေရာဂါသည္ အဓိကျဖစ္သည္။ယင္းေရာဂါသည္ အျမစ္ပုပ္ေရာဂါ (Phytopthara) ေၾကာင့္ျဖစ္ကာ Trichoderma မႈိကုိေျမတြင္ ေရာထည့္ေပးၿပီး ကာကြယ္ႏုိင္သည္။
အထြက္ႏႈန္း
တစ္ဧကလွ်င္ ေထာပတ္သီး (၂-၅)တန္ထိ ထြက္ႏုိင္ပါသည္။ ေထာပတ္သီးသည္ ရင့္လာသည့္တုိင္ အပင္ေပၚတြင္ ရက္သတၱပတ္ၾကာၾကာရွိေနႏုိင္ပါသည္။အသီးရင့္မ်ားကုိ (၂၇ ံ)စင္တီဂရိတ္တြင္ ထားပါက တစ္ပတ္အတြင္း မွည့္ၿပီး (၅ ံ)စင္တီဂရိတ္တြင္ ထားမည္ဆုိပါက တစ္လၾကာမွ ရင့္မွည့္ပါသည္။ မရင့္မီခူးပါကေကာင္းစြာ မမွည့္လာေတာ့ေပ။
ကုိးကားစားအုပ္စာတမ္းမ်ား -သစ္သီး၀လံ စိုက္ပ်ဳိးနည္း၊ ျမန္မာစုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္း
