Dancing Lady သစ္ခြ စိုက္ပ်ိဳး ၿပဳစုနည္း
ျမန္မာလို Oncidium အြန္စီဒီယမ္မ်ိဳးစိတ္လို႕ ေခၚတဲ့ ဒန္းစင္းေလဒီ သစ္ခြကေတာ့ လူၾကိဳက္မ်ားလွပါတယ္။ အြန္စီဒီယမ္ မ်ိဳးစိတ္မွာ မ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၃၃၀ အထိ ရွိပါတယ္။ သူ႕အပြင့္ကေတာ့ က်ပ္ေစ့၀ိုင္းေလာက္သာ ရွိပါတယ္။ အေရာင္ကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတတ္ပါတယ္။
ဥပမာ - အ၀ါေရာင္ကေတာ့ အစိုက္အမ်ားဆံုးနဲ႕ လူသိအမ်ားဆံုးပါ။
ေနာက္ထပ္ လူၾကိဳက္မ်ားတာကေတာ့ ေခ်ာကလတ္ ေဖ်ာ့ေရာင္ ရွိတဲ့ အပင္ပါဘဲ။ အနံေလးကလည္း ေခ်ာကလတ္နံသင္းသလို ျဖစ္ေနေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးသူေတြအတြက္ စိတ္၀င္စားစရာပါ။ ဒါေပမဲ့ အျခားေနာက္ထပ္ ထပ္ထြက္လာတဲ့ အေရာင္ေတြ နဲ႕ မ်ိဳးစိတ္ကြဲေတြ ကိုေတာ့ ေစ်းကြက္မွာ လူၾကိဳက္နည္းတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အပြင့္အရြယ္အစား ေသးေပမဲ့လည္း လွပတဲ့ အေသြးအေရာင္နဲ႕ အမ်ိဳးသမီးေလး ဂါ၀န္ေလးျဖန္႕ျပီး ကေနတဲ့ ပံုကေလးနဲ႕ တူတဲ့အတြက္ ဒန္းစင္းေလဒီ ( Dancing Lady) လို႕သူ႕ကို ရုကၡေဗဒ နာမယ္ မဟုတ္တဲ့ အရပ္အေခၚ ေပးထားတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဒန္းစင္းေလဒီဟာ အင္မတန္ လူၾကိဳက္မ်ားျပီး သစ္ခြ ကို စစိုက္တဲ့ သူေတြအတြက္ အရင္ဆံုးမ်က္စိက်တဲ့ အမ်ိဳးအႏြယ္ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ - အ၀ါေရာင္ကေတာ့ အစိုက္အမ်ားဆံုးနဲ႕ လူသိအမ်ားဆံုးပါ။
ေနာက္ထပ္ လူၾကိဳက္မ်ားတာကေတာ့ ေခ်ာကလတ္ ေဖ်ာ့ေရာင္ ရွိတဲ့ အပင္ပါဘဲ။ အနံေလးကလည္း ေခ်ာကလတ္နံသင္းသလို ျဖစ္ေနေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးသူေတြအတြက္ စိတ္၀င္စားစရာပါ။ ဒါေပမဲ့ အျခားေနာက္ထပ္ ထပ္ထြက္လာတဲ့ အေရာင္ေတြ နဲ႕ မ်ိဳးစိတ္ကြဲေတြ ကိုေတာ့ ေစ်းကြက္မွာ လူၾကိဳက္နည္းတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အပြင့္အရြယ္အစား ေသးေပမဲ့လည္း လွပတဲ့ အေသြးအေရာင္နဲ႕ အမ်ိဳးသမီးေလး ဂါ၀န္ေလးျဖန္႕ျပီး ကေနတဲ့ ပံုကေလးနဲ႕ တူတဲ့အတြက္ ဒန္းစင္းေလဒီ ( Dancing Lady) လို႕သူ႕ကို ရုကၡေဗဒ နာမယ္ မဟုတ္တဲ့ အရပ္အေခၚ ေပးထားတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဒန္းစင္းေလဒီဟာ အင္မတန္ လူၾကိဳက္မ်ားျပီး သစ္ခြ ကို စစိုက္တဲ့ သူေတြအတြက္ အရင္ဆံုးမ်က္စိက်တဲ့ အမ်ိဳးအႏြယ္ျဖစ္ပါတယ္။
အပင္ေစ်းကလည္းေပါတယ္။ စိုက္ရတာလည္း လြယ္တယ္။ ေနာက္တခါ သူက ရာသီဥတု ဒဏ္ကို ခံႏိုင္ျပီး ေဂ်းဂြ်တ္သိပ္မထူတဲ့ အပင္လို႕ဆိုရမွာပါ။ သူ႕အပင္မွာ ေျမေပၚကို ထိုးထြက္ေနတဲ့ ဥရွိပါတယ္။ ပန္းပြင့္ ပြင့္မယ္ အတက္ (spike) ကေတာ့ ဥရဲ႕ေဘးမွာ ရွိတယ္ အရြက္ ၂ ဖက္ၾကားကေန ထြက္ေလ့ ရွိပါတယ္။ ပန္းပြင့္ အတက္ တတက္ကို အပြင့္ေရ ၂၀ ထက္မနည္း ပြင့္တတ္ျပီး တခါတရံမွာေတာ့ အပြင့္ေရ ပန္းတခုိင္ထဲ ကေန အပြင့္ေရ ၉၀ ကေန ၁၀၀ အထိ ပြင့္တာကိုလည္း ေတြ႕ရမွာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ သူ႕ကို ျဖတ္ပန္းအေနနဲ႕ အသံုးျပဳျပီး မဂၤလာေဆာင္ နဲ႕ အလွဴေတြမွာ ပန္းအိုးထိုးတာ အျဖစ္နဲ႕ေရာ ေခါင္းမွာ ပန္ျပီး အလွဆင္တာ အျဖစ္ အသံုးျပဳတာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း သစ္ခြထဲမွာအပြင့္ေစ်းဟာ ေစ်းသက္သာတဲ့အတြက္ အျခား သစ္ခြနဲ႕ယွဥ္ရင္ ေစ်းေပါတဲ့ သစ္ခြ အျဖစ္နဲ႕ ပြဲလယ္ မတင့္ပါဘူး။ ေနာက္တခါ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒန္းစင္းေလဒီ အပြင့္ရဲ႕ အရြယ္အစားက အနည္းငယ္ ေသးပါတယ္။
သူ႕ကို စိုက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ပူျပင္းနဲ႕ ရာသီဥတုကို သေဘာက်ေလ့ရွိပါတယ္။ မနက္ခင္းမွာ လာတဲ့ တိုက္ရိုက္ေနေရာင္ကို သည္းခံႏိုင္စြမ္းရွိျပီး ညေနပိုင္းေနေရာင္ကိုေတာ့ သိပ္မျကိဳက္လွပါဘူး။ အျခားသစ္ခြေတြနဲ႕ မတူတဲ့ သူ႕ရဲ႕ အရည္အခ်င္းကေတာ့ ဒူေပဒါေပ ခံႏိုင္စြမ္းပါပဲ။ ေရၾကိဳက္တဲ့ သစ္ခြမ်ိဳးျဖစ္ေပမဲ့အပင္ရဲ႕ ေအာက္ေျခ အျမစ္ေနရာေတြမွာ ေရ၀ပ္ေနတာမ်ိဳးကိုေတာ့ သူမၾကိဳက္ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီသစ္ခြကိုလည္း အပင္မွာကပ္ရင္ကပ္ (သို႔) ေအာက္ေျခမွာ အေပါက္မ်ားမ်ား ပါတဲ့ သစ္ခြစိုက္ဖို႕ အထူးထုတ္ထားတဲ့ ေကာ္ပလပ္စတိတ္အိုး (သို႔) ေျမအိုးနဲ႕ စိုက္သင့္ပါတယ္။
အခုေခတ္မွာေတာ့ ပလပ္စတစ္အိုးဟာ အင္မတန္ ေခတ္စားလို႕လာပါျပီ။ ေျမအိုးက စရိတ္စက ၾကီးတယ္ မဟုတ္လား။ စိုက္တဲ့အခါမွာလည္း အေနာက္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ အသင့္သံုး သစ္ခြ ေျမေဆြးေတြ ရွိတဲ့အတြက္ သိပ္ျပီး ေခါင္းစားဖို႕မလိုပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ မီးေသြးအတံုးအေသးေလးေတြ၊ အုန္းခြံအပိုင္းအစေတြရယ္၊ အုတ္နီခဲ အက်ိဳးအပဲ့ေလးေတြ နဲ႕ သူ႕ကို စိုက္မယ္ဆို အဆင္ေျပပါတယ္။ အဓိက ေသာ့ခ်က္ကေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးတဲ့အခါ အိုးမွာ ေရေတြ ထြက္သြားႏိုင္တဲ့ ေအာက္ေျခ အေပါက္ မ်ား ပါရမယ္၊ ေရေလာင္းျပီးတဲ့အခါ အစိုဓါတ္ကို ထိန္းထားႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ အသံုးျပဳထားရပါမယ္။
( ဥပမာ - အုတ္နီခဲ၊ မီးေသြး နဲ႕ အုန္းဆံခြံ)
ေရေလာင္းရန္
ေဆာင္းကာလ ကို ေရာက္လာလို႕ အေအးခ်ိန္ က်လာျပီဆိုရင္ေတာ့ ေရေလာင္းတာကို ေလွ်ာ့ပစ္လို္က္ဖို႕လိုပါတယ္။ ေရကို ၁ ပတ္မွ တခါ အထိ ေလွ်ာ့ပစ္ရပါမယ္။ ဒါက ရာသီဥတု သိပ္ပူျပင္းတဲ့ မန္းတေလး လို ေနရာမ်ိဳးမွာပါ။ ေအးတဲ့ ေတာင္တန္းေဒသေတြမွာ စိုက္ျဖစ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ၁ လ ခါ သို႕မဟုတ္ ၂ ပတ္ ၁ ခါေလာက္သာ ေလာင္းေပးသင့္ပါတယ္။ အပင္ရဲ႕ ဥေတြကို ၾကည့္လိုက္လို႕ တင္းျပည့္ ေဖာင္းကားေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ သူဟာ ေရဓါတ္နဲ႕ အစာကို ေကာင္းေကာင္း ထိန္းထားတယ္ လို႕ နားလည္ႏိုင္ပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ ဥနဲ႕ အရြက္ဟာ ရႈံ႕တြ ျပီး အရစ္ေၾကာင္းေလးေတြ ေပၚလာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ ေရဓါတ္ နည္းေနျပီဆိုတာ သိရပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ အပြင့္ပြင့္ျပီးသား ဥေလးေတြက ရႈံလာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါက ဥရဲ႕ သက္တမ္း ကုန္ဆံုးေတာ့မွာျဖစ္တယ္ ဆိုတာ နားလည္ႏိုင္ပါတယ္။
အားေဆးေကၽြးသင္႔ မေကၽြးသင္႔
အားေဆး ေကြ်းဖို႕လိုမလားလို႕ ေမးလာသူေတြအတြက္ကေတာ့ အားေဆး ေကြ်းတာ ေကာင္းတယ္ လို႕ေျပာပါရေစ။ ဒါေပမဲ့လည္း အားေဆးက အေကြ်းမတတ္ရင္ အပင္ေတြ ေလာင္ျပီး ေသကုန္ႏိုင္တာမို႕ ဂရုတစိုက္နဲ႕ေတာ့ ေလာင္းရပါမယ္။ အပင္ေတြကို အားေဆး ေကြ်းနည္းကို ေနာက္တေန႕မွာ သပ္သပ္ ရွင္းျပေပးပါမယ္။ သစ္ခြအားေဆးကို ေလာင္းတဲ့အခါမွာ ဘူးေပၚက ေရးထားတဲ့ စာေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာဖတ္ပါ။ အညႊန္းအတိုင္းေလာင္းဖို႕ မ၀ံ့မရဲ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အားေဆးကို တ၀က္ေလွ်ာ့ျပီးေတာ့ ေလာင္းပါလို႕ အၾကံေပးပါရေစ။ ခပ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့ အားေဆးကို ေလာင္းျခင္းဟာ အမွားနည္းႏိုင္တာမို႕ပါ။ အပင္ကစတင္ျပီး ၾကီးထြားလာေနတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အားေဆးကို ပံုမွန္ေလာင္းေပးႏိုင္ပါတယ္။ အပြင့္ပြင့္ခ်ိန္မွာေတာ့ အားေဆး ေကြ်းျခင္းကို ရပ္နားထားႏိုင္ပါတယ္။
ဒီ သစ္ခြ မ်ိဳးစိတ္ဟာ ရာသီဥတု ဒဏ္ နဲ႕ ဒူေပဒါေပ ခံႏိုင္တဲ့ အစြမ္းရွိတာေၾကာင့္ သစ္ခြကို စတင္စမ္းသပ္ စိုက္ပ်ိဳးမဲ့သူမ်ားအတြက္ စျပီး စမ္းစိုက္ဖို႕ အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္ပါတယ္ ဆိုတာကို သတင္းေကာင္းပါးပါရေစရွင့္။
ေရသားသူ - Ma Lynn Lynn
(Credit to သစ္ခြစိုက္ၾကမယ္) IVU Plant Lover's မွ ကူးယူေဖာ္ျပထားပါသည္။
( Green Way 2 July 2014)